Giới Thiệu Về Hormone Estrogen

Estrogen là hormone có vai trò như nhạc trưởng điều hòa các hoạt động sinh lý đặc trưng nhất của người phụ nữ, giữ cho người phụ nữ một hài hòa trọn vẹn tâm lý, vóc dáng, nhịp điệu. Estrogen luôn cần được điều hòa, không quá cao hoặc quá thấp. Chỉ một sự mệt mỏi bất thường hoặc có những dấu hiệu khác lạ nào đó, bạn cũng nên đặt một chút nghi vấn cơ thể cần được chăm sóc tốt hơn.

Lượng estrogen thấp dẫn đến kinh nguyệt không đều, mệt mỏi, da dẻ xấu đi, cơ thể ở trạng thái rối loạn chuyển hóa, dẫn đến tăng cân, người hay nóng bừng. Thừa estrogen liên tục thậm chí đáng ngại hơn, tăng đáng kể nguy cơ một loạt các bệnh nguy hiểm như ung thư vú, ung thư buồng trứng, lạc nội mạc tử cung.

Ngoài estrogen được cơ thể tự sản sinh, cơ thể còn hấp thu estrogen từ các nguồn thực phẩm như thịt và sữa. Chất isoflavone trong đậu nành cũng được xem như một estrogen thực vật. Vậy ăn quá nhiều thịt sữa và đậu nành có nguy cơ làm thừa estrogen không?

Cơ thể có hai thụ thể alpha và beta để tiếp nhận estrogen. Hình dung cơ chế này như chìa khóa với ổ khóa, Mỗi mô hoặc tế bào trên cơ thể ít nhiều đều có các ổ khóa “alpha” và “beta” và sự xuất hiện của estrogen chính là chìa khóa để tế bào mở khóa và tiếp nhận, dẫn đến các chuỗi tổng hợp, chuyển hóa liên tiếp về sau. Lượng estrogen thay đổi bất thường cũng kích thích cơ thể sản sinh thêm các thụ thể alpha và beta theo những chiều hướng có lợi và hại khác nhau.

Alpha và beta phối hợp lẫn nhau, theo kiểu điều hòa hai chiều, một bên thúc đẩy, một bên ức chế để cơ thể luôn ở trạng thái “giữ nhau”, cân bằng. Thụ thể alpha có vai trò rõ hơn trong việc thúc đẩy các tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư vú. Thí dụ, các thụ thế này chỉ xuất hiện xấp xỉ 10% ở các thế bảo biểu mô tuyến vú bình thường, nhưng tăng đột biến, có mặt ở 50-80% các tế bào ung thư. Trong khi đó, thụ thể beta lại có vai trò quan trọng trong việc chống viêm, kìm hãm sự phát triển, tăng sinh đột biến.

Vai trò của đậu nành dưới góc nhìn từ hormone estrogen

Isoflavone trong đậu nành có xu hướng kết hợp mạnh hơn với thụ thể beta, trong khi estrogen từ thịt và sữa có xu hướng kết hợp cả alpha và beta. Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra isoflavone làm giảm đáng kể tỷ lệ ung thu vú ở các quốc gia châu Á.

Mặt khác, estrogen trong sữa bò có xu hướng hấp thụ tốt hơn nhiều, dẫn đến rủi ro phá vỡ sự cân bằng estrogen tự nhiên của cơ thể. Vì estrogen thừa thường được cơ thể thải ra, chất xơ trong lòng ruột quét đi và theo phân ra ngoài. Nên cách tốt nhất để uống sữa bò là bạn nên kết hợp với chế độ ăn nhiều rau, củ quả.

Protein có đủ các loại acid amin

Quay trở lại câu chuyện đậu nành. Ngoài việc bổ sung đậu nành cung cấp estrogen tự nhiên, chất xơ đi kèm cùng góp phần vào khả năng điều hòa của cơ thể, khiến lúc thiếu thì ta hấp thụ nhiều hơn, lúc thừa thì ta đẩy đi bớt. Đậu nành còn là nguồn protein thực vật ít ỏi có đủ 9 axit amin thiết yếu cho nhu cầu của con người nên không thể thiếu đối với những người ăn thuần thực vật.

Điểm hạn chế

Điểm trừ duy nhất của đậu nành là có chứa hàm lượng cao phytate, có khả năng ức chế hấp thu một số khoáng chất trong quá trình tiêu hóa. Nhưng đó là khi ăn riêng lẻ, vì nếu một bữa ăn có đầy đủ đa dạng hơn, tổng thể sẽ có thứ này hỗ trợ, thứ kia ức chế để không có thứ gì quá đột biến gây ra rối loạn chuyển hóa.

Nguồn tham khảo:

Messina, M., Duncan, A., Messina, V., Lynch, H., Kiel, J., & Erdman, J. W., Jr (2022). The health effects of soy: A reference guide for health professionals. Frontiers in nutrition, 9, 970364. https://doi.org/10.3389/fnut.2022.970364

https://nutritionfacts.org/blog/the-difference-between-alpha-and-beta-receptors-explain-soys-benefits/

https://www.healthline.com/nutrition/soy-protein-good-or-bad#benefits